Sprawozdanie czytelnicze: „Hyperion” Dan Simmons

Siódemka pielgrzymów – Ksiądz, Żołnierz, Poeta, Uczony, Templariusz, Detektyw oraz Konsul – wyrusza na odległą planetę Hyperion, by przedstawić swoje prośby Dzierzbie, Władcy Bólu, tajemniczemu i okrutnemu bóstwu. Jednocześnie do inwazji szykują się Wygnańcy, kosmiczny lud, który oddzielił się od reszty ludzkości. Swoje własne plany względem planety ma także Hegemonia…

Od pierwszych stron książka skojarzyła mi się z mangą „Blame!” – ze względu na ciężki klimat futurystycznej, niezrozumiałej technologii i rozbudowanego, pokręconego świata, do którego czytelnik zostaje wrzucony niczym uczący się pływać na głęboką wodę. Aczkolwiek takie wrażenie odniosłam tylko na początku, gdyż z czasem – w przeciwieństwie do „Blame!” – poznajemy coraz więcej szczegółów skomplikowanej historii kolonizowania kolejnych światów. Przy czym zamiast nudnego czy też chronologicznego wykładu otrzymujemy opowieści kilku bohaterów, którzy na pierwszy rzut oka wydają się odlegli od przełomowych wydarzeń historycznych.

Siedem opowieści

W trakcie samej pielgrzymki niewiele się dzieje, bo jest ona tylko pretekstem do opowiedzenia przez każdą z postaci swoich losów i motywów podróży. Każda z nich ma bardzo konkretny powód, dla którego szuka Dzierzby, a większość już kiedyś była na Hyperionie.

Spodobała mi się różnorodność tych historii – pierwsza jest czymś na wzór dziennika antropologa/odkrywcy, który bada ukryte w dżungli, bardzo nietypowe plemię. Kolejna – pełna jest wierszy, bo opowiada ją poeta. Inna z kolei kojarzy się klimatem z filmami noir o prywatnych detektywach, tyle że role są odwrócone i tu mamy panią detektyw wzdychającą do przystojnego męskiego klienta (dobra, przyznaję, trochę mnie to rozbawiło). Trafiają się fragmenty dzienników czy pamiętników i różnią się użytym językiem, tak, by narracja reprezentowała każdego pielgrzyma.

Przedstawione opowieści zaczynają zwykle jako coś bardzo osobistego, jednak im bardziej się rozwijają, tym szerszy obraz nam przedstawiają. Książka bez przerwy mnie zaskakiwała, bo nie spodziewałam się, że romantyczna opowieść o dwójce zakochanych będzie tak naprawdę historią nieudanego powstania, albo że ledwo mówiący robotnik po udarze widział kluczowe momenty zakładania nowej kolonii, a następnie jej ponurego upadku. Albo jaką rolę tak naprawdę odgrywają sztuczne inteligencje. Z rozrzuconych po całej książce drobiazgów i żyć jednostek czytelnik powoli układa sobie w głowie przebieg większej intrygi.

Dla mnie interesujące było zwłaszcza wszystko związane z Dzierzbą. Czy to rzeczywiście bóg? Maszyna? Kosmita? Byt istniejący poza czasem i przestrzenią? Dowiadujemy się o różnych jego działaniach, ale nie motywach czy naturze. Wiemy, że z każdej pielgrzymki tylko jedna osoba przeżywa, a jej prośba zostaje spełniona, ale nie poznajemy żadnej takiej osoby. Pierwszy rozdział, poświęcony tajemniczemu plemieniu Bikurów i ich związkowi z Dzierzbą zwalił mnie z nóg – uwielbiam takie mistyczno-religijne, dziwaczne klimaty.

Ponieważ jest to pierwsza część cyklu, to na koniec wciąż mamy więcej pytań na temat Dzierzby niż odpowiedzi i przyznam, że bardzo mam ochotę czytać dalej, ponieważ wszystkie elementy okołoreligijne zaintrygowały mnie najbardziej.

Książki nieidealne

Z „Hyperionem” mam mniej więcej ten sam problem co z serią o Takeshim Kovacsu. W obu przypadkach zachwyca mnie świat, mitologia, technologia, skomplikowane powiązania między postaciami i zdarzeniami, klimat, niejasności i tajemnice. Odrzucają mnie natomiast… zbędne seksy.

Po tym, jak skończyłam pierwszy rozdział, byłam zachwycona. Myślałam, że trafiłam na wybitną książkę, która od razu wyląduje w czołówce moich ulubionych. Tymczasem rozdział drugi poświęcony jest pułkownikowi Kassadowi. Otóż latami spotykał on w symulacjach tajemniczą kobietę, która co prawda nie odezwała się do niego ani słowem, ale za to za każdym razem się ruchali. I to cały ich związek. No autentycznie mnie to żenuje. I jest niewyobrażalnie nudne – nie wiem, za jakie grzechy Kassadowi dostała się tak mało natchniona historia. Naprawdę nie ma ona tego samego ciężaru co reszta i nie dowiadujemy się z niej wiele ciekawego na temat świata, tak jak z pozostałych. Jestem też bardzo rozczarowana, że na koniec kobiecie nie udaje się użyć jej zębatej waginy (tak, poważnie), bo jej Kassad w ostatniej chwili ucieka. Przynajmniej wydarzyłoby się coś ciekawego!

Ale przyznam, że ogólnie romanse w tej książce mnie nudzą. Może po prostu są mocno nijako napisane? Zwłaszcza że ja jestem w tej kwestii dosyć wymagająca. Niestety jestem beznadziejnym przypadkiem wzrokowca – dajcie mi ładnych, migdalących się aktorów w filmie/serialu i będę się dobrze bawić. Albo poproszę chociaż niedorzeczną dramę rodem z „Grey’s Anatomy”. Za to tekstowe opisy jędrnych piersi, nabrzmiałych penisów ocierających się o brzuchy i tak dalej nie budzą we mnie żadnych pozytywnych emocji. Naprawdę rzadko trafiam w powieściach na coś, co mi się spodoba. Aczkolwiek to jest kwestia mocno subiektywna i może innym to nie przeszkadza. Ja po prostu nie czytam książek takich jak „Hyperion” dla scen erotycznych – interesuje mnie świat przedstawiony i fabuła, seksy są tu po prostu kompletnie niepotrzebne. W razie czego, umiem sobie kupić Harlequina.

Z jakiegoś powodu autor lubi też opisywać kurczące się moszny męskich bohaterów, gdy ci odczuwają strach. Moszna została wspomniana conajmniej trzy razy i to musi być coś charakterystycznego dla tego pisarza, bo naprawdę sobie nie przypominam innej powieści, w której to by się aż tak przewijało… nie mam pytań.

Będę więc musiała zadowolić się książką nieidealną, tak jak w przypadku serii o Takeshim Kovacsu. Bo w „Hyperionie”, poza nudnymi seksami, wszystko mi się podoba.

Podsumowując

Niestety „Hyperion” nie jest zamkniętą całością, jeśli więc chcę poznać zakończenie historii, muszę sięgnąć po „Upadek Hyperiona”, a pewnie też pozostałe tomy. I z jednej strony miałam nie kupować w najbliższym czasie zbyt wielu nowych książek, aaaaale z drugiej… chcę wrócić do tego świata. Chcę poznać tajemnice Dzierzby i Grobowców Czasu, chcę wiedzieć, co planuje Hegemonia, Technojądro i Wygnańcy. Chcę być znowu zaskakiwana kolejnymi szczegółami tego wielkiego, fascynującego, kosmicznego świata.

Także trzeba będzie zapolować na kolejne książki…